Een explosief en ongezouten vervolg...

En zo zit je in Chili!

Een goeie week geleden hebben we na een ongelofelijke, onwerkelijke, onwaarschijnlijke en wonderschone drie-daagse trip door Salar de Uyuni afscheid genomen van Bolivia. Een prachtig land waar we twee mooie weken hebben beleefd!
En met name onze laatste dagen in dit bijzondere land hebben ervoor gezorgd dat we opnieuw een hoogtepunt erbij kunnen schrijven... Maar daarover later meer...

Terug naar La Paz...

Vanuit La Paz zijn we doorgereisd naar Sucre. Hier hebben we twee nachten doorgebracht en helemaal niks bijzonders gedaan. We waren allebei best wel moe van de hoogte en alle avonturen, dat we hoog nodig even bij moesten tanken... En dat hebben we dus gedaan. Lekker op bed liggen, filmpje kijken met een zak chips binnen handbereik... Heerlijk!

En vervolgens door naar Potosí...

Over hoogte gesproken...
Potosí is een stadje dat ligt op zo´n goeie 4100 meter en claimt de hoogste stad ter wereld te zijn. Potosí is ontstaan doordat hier rond 1544 zilvererts is ontdekt in de Cerro Rico (rijke berg). Een tijd lang is Potosí de rijkste stad van Zuid-Amerika geweest en zelfs de straten zouden met zilver zijn bedekt. Echter is de Cerro Rico tegenwoordig behoorlijk uitgeput en alle rijkdommen zijn inmiddels al lang en breed naar Europa verscheept. De staatsmijnen zijn in 1980 gesloten en tegenwoordig wordt er gewerkt middels een systeem van cooperaties.

Dat wil zeggen dat de mijnwerkers een deel van de berg pachten en de opbrengst is voor hunzelf. Elke mijnwerker is dus een eigen ondernemer en moet zelf zijn uitrusting en explosieven betalen. Een overall plan voor de berg is er niet. De mijnwerkers werken weliswaar in groepen samen om de taken te verdelen, maar behalve een paar hoofdgangen bovenin de berg zijn er geen voorzieningen. Iedereen graaft dus maar wat. Voor luchtschachten, liften en een planning heeft niemand geld. Explosies mogen plaatsvinden tussen 12 en 13 uur en tussen 17 en 18 uur. Als een mijnwerker een explosie heeft voorbereid klopt hij drie keer op de wand die hij gaat opblazen om eventuele andere mijnwerkers aan de andere kant van die wand te waarschuwen. Dan steekt hij de lont aan en heeft iedereen nog 5 minuten om weg te komen. Meer waarschuwing dan dat is er niet en zoals te verwachten zijn instortingen de voornaamste doodsoorzaak onder de mijnwerkers: per jaar komen zo 20 tot 30 mensen om. Afgezien daarvan komen veel mijnwerkers om door vergiftiging: bij het graven en opblazen van stukken rots komen gifgassen als arsenicum, asbest, acetyleen (van de dynamiet en van de acetyleenlampen die ze gebruiken om op tijd gewaarschuwd te worden voor vrijgekomen koolmonoxide), koolmonoxide en vooral silicose. Vrijwel elke mijnwerker in Potosí sterft binnen 10 tot 15 jaar werken in de mijn aan longontsteking door silicose. Middeleeuwse omstandigheden die in 2011 in Bolivia nog gewoon voorkomen..

En wij hoorden dus dat toeristen er de mogelijkheid hebben om zelf gekocht dynamiet op te blazen (YEAH!! Let´s blow up some shit!!). En dus besloten Floris en ik een korte stop te maken in dit verder onbeduidend stadje...

We zijn ons er volledig van bewust dat het niet echt ethisch is om als toerist dynamiet op te blazen... maarrrr.... het is wel erg leuk! En soms moet je niet eens proberen om het te verantwoorden, maar het gewoon doen.... Hoe vaak krijg je nou de kans om zelf dynamiet te kopen en tot ontploffing te brengen zo´n 40 meter onder de grond? Juist! I rest my case...

´s Ochtends om 9 uur mochten we onze mijnwerkers-outfit aan doen en gingen we op pad. Allereerst naar de mijnwerkers-markt om kadootjes te kopen voor de mijnwerkers. Sigaretten en coca-blaadjes, wat gekauwd wordt zodat de mijnwerkers harder en langer kunnen werken. Alcohol 96% (!), wat samen met de coca-blaadjes wordt geofferd aan El Tio. De duivel die een pact heeft gesloten met de Zonnegod en die ervoor zorgt dat de mijnwerkers veilig zijn in de berg en veel mineralen vinden. Daarnaast wordt deze substantie gedronken, wat niet te doen is omdat de blaren op je strot komen te staan...
Verder kopen we 2 staven dynamiet, maar dit is niet voor de mijnwerkers, dit is voor onszelf...(YEAH!! Let´s blow up some shit!!)

En dan gaan we naar de mijn. Via een gangetje in de berg gaan we naar binnen. Hoofdlampje aan en gebukt, want erg groot is het niet. Door nauwe gangetjes kruipen we steeds verder, soms op handen en knieen en via nauwe gaten dalen we af. Af en toe komen we mijnwerkers tegen waar we een praatje mee maken en onze kadootjes aan overhandigen. Sommige jongens zijn niet ouder dan 17! Het is een doolhof en het is te zien dat er geen plan bestaat over het winnen van de mineralen, maar daar moeten we maar niet te lang over nadenken zolang we ons in de berg bevinden. Wij blijven in de hoogste regionen van de mijn en daar is het nog te doen qua temperatuur en ademen. Echter gaat de diepste gang naar het schijnt 1500 meter naar beneden, alwaar de temperaturen oplopen tot 45 graden celsius...

Na ongeveer een uur is het tijd om schade aan te richten....
We bevinden ons in een doodlopende gang en onze gids prepareert onze dynamiet.... Nadat het lont is ontstoken hebben we nog een minuut of drie om foto´s en filmpjes te maken. Iedereen wordt een beetje nerveus en lacherig en we beseffen ons dat dit waarschijnlijk alleen in Bolivia kan...

Na 3 minuten worden beide dynamietstaven teruggegeven aan onze gids en hij gaat ze in een gangetje verder in de rotsen verstoppen.. Wij moeten ons om de bocht verschuilen, in het doodlopende stuk... Even flitst er bij ons beide door het hoofd dat we bij instorting geen enkele kant op kunnen, maar die gedachten duwen we maar snel weg. We moeten onze hoofdlamp uitdoen en na enkele tellen komt onze gids terug..

Daar staan we dan, op 4100 meter hoogte in een doodlopende gang in een berg met twee brandende dynamietstaven op nog geen 20 meter afstand van ons in de volgende gang... Voor de tweede maal deze reis schiet door mijn hoofd dat mijn laatste uur heeft geslagen en ik bedenk me dat ik ons pap en mam niet heb gebeld van tevoren... We doen een schietgebedje en dan klinkt er een doffe, maar oorverdovende knal en trilt alles om ons heen... Dat is één... Kort daarna gaat ook de tweede af en dan klinkt er een eensgezinde zucht van verlichting... We leven nog en de gang is (nog) niet ingestort.. De hoofdlampen gaan aan en dan is het maken dat we naar buiten komen vanwege alle stof die onze kant op wordt geblazen door de ontploffingen... Ik leid de weg en volgens mij ben ik nog nooit zo blij geweest om het daglicht in de verte te zien en de frisse buitenlucht in mijn longen te laten stromen.... Wat een verhaal weer... Sjongejonge, in Bolivia kan ook echt alles....

Die avond vieren we dat we nog in leven zijn met een flesje wijn en broodje pate... Dat was Potosí! Op naar ons volgend avontuur!

Daags later maken we ons klaar voor een busrit van 6 uur over de hoogvlakte van Bolivia richting Uyuni. Zes uur is lang, maar het is geen straf want de omgeving is werkeijk waar onbeschrijfelijk mooi. En de lucht is zo blauw dat je er bijna in wordt weggezogen. Ik was eigenlijk van plan om een beetje te slapen in de bus, maar ik krijg geen oog dicht want het landschap is zo mooi dat ik er niks van wil missen.

Tegen de avond komen we aan in Uyuni. Uyuni is een stoffig en lelijk stadje in the middle of the desert. Het zou geen naam hebben als het niet de toegangspoort zou zijn voor het mooiste natuurgebied van Bolivia: de Salar de Uyuni.

Salar de Uyuni is de op ene grootste zoutvlakte ter wereld met zo´n goeie 12.000 km2. Het ligt op 3650 meter hoogte en de zoutlaag schijnt gemiddeld zo`n 10 tot 15 meter diep te zijn. Miljoenen jaren geleden was dit gebied gewoon zee, na allerlei aardbevingen is een binnenzee ontstaan en is de zeebodem omhoog gedrukt. Het water is verdampt en het zout bleef achter.
En zie daar, de immense zoutvlakte in het hooggebergte was een feit....

De eerste dag vertrekken we in de loop van de ochtend. We delen onze jeep met een ander Nederlands meisje en 3 jongeren uit Portugal. Een gezellig gezelschap. Na een kort stukje rijden komen we bij een locomotief kerkhof. Dat klinkt mooi, maar eigenlijk komt het erop neer dat het gewoon een grote hoop oud ijzer is...

Na een uurtje kondigt de zoutvlakte zich aan. Een prachtig gezicht. In de verte zien we de Andes en daartussen niets dan een grote witte vlakte. Hoe verder we rijden hoe mooier het wordt. Eens per jaar staan er delen van de zoutvlakte onder water en jullie raden het al... Wij hebben wederom geluk, want dat is net nu wij er zijn...

We rijden over een spekgladde spiegel. de lucht wordt haarscherp in het water weergegeven en dus is het alsof we in een jeep door de lucht zweven. Een onwerkelijk en onbevattelijk gezicht. Onze zintuigen hebben er moeite mee om de situatie te verwerken... De beste paddo-trip kan hier niet tegenop! En het is ronduit onmogelijk om dit in woorden te beschrijven...

Na een paar uurtjes cruisen komen we bij het zouthotel. De naam zegt het al: het bestaat volledig uit zout. Terwijl onze gids onze lunch prepareert gaan wij aan de slag om leuke foto`s te kieken. Omdat we op een enorme witte vlakte staan krijg je een leuk effect op foto`s omdat je niet/ nauwelijks diepte ziet. We hebben enorme lol en er zitten leuke kiekjes tussen.

Na de lunch rijden we verder naar Isla Incahuasi, ofwel Cactus Eiland. het begint als een klein stipje in de verte en groeit uit tot een eiland met een oppervlakte van 2km2. Er groeien grote cactussen van de soort Trichocereus pasacana, waarvan de grootste wel 12 meter hoog is. Wederom nemen we de tijd om mooie foto´s te maken en Augustino, onze gids, helpt een handje. Hij heeft vaker met dit bijltje gehakt en dirigeert ons precies naar de plek waar we wezen moeten...

Als we tegen de avond richting het einde van de zoutvlakte rijden onweert en bliksemt het in de verte. Ook een adembenemd gezicht. We slapen in een zouthotel aan de rand van de Salar en genieten van een uitstekende maaltijd.

De volgende dag brengen we veel uren in de jeep door op een hoogte van ongeveer 4000 meter. Het uitzicht is fenomenaal en we lijken de enige op aarde te zijn. We klimmen langzaam hoger en uiteindelijk komen we bij het rode meer. Het weer is ondertussen erg slecht geworden. Het regent en het is onzettend koud. Het zicht is daarmee jammer genoeg ook verslechterd.

We brengen de nacht door in een basis-lodge. Er is geen verwarming en douche, dus we kopen een paar flessen wijn en sterke drank en gaan een drink-dobbelspel doen met z´n allen. Het is een hilarisch leuke avond en uiteindelijk rollen we tegen middernacht in bed. Gezien het feit dat het zo koud is doet niemand (behalve Floris, want die slaapt overal) een oog dicht.

Om 4 uur worden we ¨gewekt¨ en we haasten ons naar de Geysers del Tatio. Deze liggen op 5000 meter en ´s ochtends rond de zonsopkomst is er de meeste activiteit. Het borrelt er overal en het ruikt er flink naar zwavel. De eerste zonnestralen zorgen voor meer stoom en door het zonlicht is de omgeving wederom schitterend. De rode, zwarte, groene en witte kleur van de aarde in de heuvels, daar bovenop een blauwe lucht zoals je hem alleen maar ziet als je op 5 km hoogte bent en de besneeuwde toppen van de hoogste bergen.

Het daaropvolgende landschap waar we door rijden is denk ik het beste te vergelijken met de maan. Doordat we op grote hoogte zitten groeit er niks. We zien af en toe een helderblauw, wit of groen meer waar volop flamingo´s zitten. We zien vulkanen en lava-landschappen en besneeuwde bergtoppen. De kleuren zijn prachtig en het is een feest om naar buiten te kijken.

En dan zijn we bij de grens tussen Chili en Bolivia. Tijd om afscheid te nemen van een prachtig land en voetstappen te gaan maken in een nieuw land.... We bedanken Augustino voor een schitterende, boven verwachting mooie 3-daagse trekking door Salar de Uyuni en laten ons meevoeren met een busje into Chile.

Het valt meteen op dat er dikkere auto´s rondrijden, de wegen beter zijn en het mooiste van alles.... Schone wc´s waar het zelfs fris ruikt...

Het is niet langer nodig om uit te kijken waar je gaat staan en of je geen natte of smerige broekspijpen krijgt. En als je dan eenmaal een geschikte positie hebt gevonden is het niet langer nodig om met een hoofdzaklamp de boel bij te schijnen en met één voet de deur tegen te houden (als die er al in zit), op de andere voet te balanceren, met één hand je neus dicht te houden terwijl je met de andere de boel schoon probeert te .... Ja... vul zelf maar in...

Gezien het feit dat de computer en het toetsenbord waar ik momenteel gebruik van maak absoluut niet doen wat ik graag wil, laat ik het voor nu hierbij...
Anders wordt ik dalijk nog chagerijnig en dat is zonde want het is buiten zonnig, 30 graden en we zitten momenteel in een hostel waar de wijn gratis is!!!

Dus ciao voor nu en wordt vervolgd.....

Kusje